Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 1,9 miljoen.

In oktober 2012 heeft het college besloten om bij het project Gagelbosch van SVVE De Archipel niet over te gaan tot het doorzetten van de subsidie van € 1.900.000. Archipel heeft hiertegen bezwaar in het kader van de AWB gemaakt. Dit bezwaar is niet-ontvankelijk verklaard. Beroep bij de rechtbank is ongegrond verklaard. Bij brief d.d.18 juni 2015 heeft Archipel laten weten hiertegen niet in beroep te gaan bij de Raad van State maar wel voornemens te zijn om een civiele bodemprocedure te starten waarin Archipel de gemeente aanklaagt voor een onrechtmatige daad en haar aansprakelijk stelt voor de schade die Archipel hierdoor heeft geleden. Vervolgens heeft het College op 24 november 2015 besloten om een mediationtraject in te gaan. Archipel heeft aangegeven geen mediation maar arbitrage te willen. Het College heeft vervolgens besloten niet in te stemmen met het voorstel tot arbitrage, wat er toe heeft geleid dat Archipel de Gemeente heeft gedagvaard. De zaak loopt nog en de rechter heeft een comparitie gepland. Afhankelijk van de uitspraak zal het vervolgtraject worden bepaald.

Nieuw, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 0 tot € 2,5 miljoen.

De bewindsvoerder van de failliete voormalig asbestsaneerder van de Biomassacentrale Strijp T heeft een claim ingediend bij de gemeente. De zaak is in 2017 opgestart. In het tweede kwartaal 2018 staat deze zaak op de rol van de Rechtbank. Afhankelijk van enerzijds de stappen van partijen als (tussen)oordelen van de Rechtbank, kan de zaak voor eind 2018 afgewikkeld zijn. Maar kan ook nog als bodemprocedure ruim 1 tot 2 jaar doorlopen.

Bestaand, schadekans: mogelijk.

Op grond van een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (8 februari 2017) is de gemeente gehouden haar besluit op de aanvraag van Lidl om toekenning van een tegemoetkoming in planschade te herstellen c.q. te wijzigen te nemen. Aan een onafhankelijk extern planschadeadviesbureau (SAOZ) is opdracht gegeven met inachtneming van de overwegingen van de Afdeling uitspraak een advies uit te brengen omtrent de vraag in hoeverre Lidl door het schadeveroorzakend bestemmingsplan in een nadeliger positie is geraakt en daardoor schade heeft geleden. De schade kan dan enkel bestaan uit waardevermindering van de opstal Hofdijkstraat 1. Over het vervolgens door de gemeente aangepaste besluit zal de Afdeling bestuursrechtspraak een einduitspraak doen.
Op verzoek van Lidl en de gemeente is de rechtszaak voorlopig opgeschort omdat partijen in gesprek zijn om tot een minnelijke oplossing te komen. Als een der partijen daartoe het initiatief neemt, dan wordt er een zitting gepland. Het is niet uitgesloten dat de gevorderde planschade alsnog deels zal worden toegewezen. De onderhandelingen zijn op dit moment in een ver gevorderd stadium om te komen tot een schikking.

Bestaand, schadekans: mogelijk.

Er is een claim van de Lidl vanwege inkomstenderving voor een ingetrokken vergunning voor een supermarkt aan de Hofdijkstraat 1. De verzekering dekt een deel van de claim af. Juridische stappen zijn gezet. Op verzoek van Lidl en de gemeente staat de civielrechtelijke procedure op de parkeerrol (ook wel slaaprol genoemd), omdat partijen in gesprek zijn om tot een minnelijke oplossing te komen. Als een der partijen daartoe het initiatief neemt, dan wordt er een zitting gepland. Het is niet uitgesloten dat de gevorderde inkomstenderving alsnog deels zal worden toegewezen. De onderhandelingen zijn op dit moment in een ver gevorderd stadium om te komen tot een schikking.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 1,1 miljoen.

Per 1 januari 2016 is onder druk van de Europese Unie de “wet modernisering vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen” in werking getreden. Dit betekent dat lagere overheden vennootschapsbelastingplicht (VPB) moeten betalen over de fiscale winsten die met ondernemingsactiviteiten worden behaald. Omdat de uitwerking van de nieuwe wetswijzigingen nog enkele onduidelijkheden heeft, zowel voor veel gemeenten als voor de Belastingdienst, is de aangifte 2016 nog niet ingediend. Dit zal voor 1 oktober 2018 dienen te gebeuren. Men verwacht voor die tijd duidelijkheid. De aangifte zal door Deloitte voor de Gemeente Eindhoven worden ingediend. Op basis van voorlopige uitgangspunten (waar bij de Belastingdienst nog over wordt nagedacht), is de VPB-last over het jaar 2016 berekend, maar hierbij is sprake van een risico van € 1,1 miljoen.

Bestaand, schadekans: waarschijnlijk, risicobedrag: € 127.000.

In september 2016 is op initiatief van de gemeente het kledingcontract ontbonden. Hoewel op inhoud de leverancier de ontbinding lijkt te accepteren, heeft hij middels een brief een claim van € 95.000 bij de gemeente ingediend. Hierover vindt nu overleg plaats. Daarnaast staan er volgens de leveranciers nog € 32.000 aan facturen open van leveringen voor de ontbinding. Een maximaal financieel risico van € 127.000.
Nadat juridisch vertegenwoordiger de directeur bedrijfsvoering en daarna de wethouder heeft benaderd, en de gemeente de ingezette lijn niet wilden loslaten heeft deze juridisch adviseur zijn cliënt geadviseerd om naar de rechter te gaan. Dat is ook de juiste weg in Nederland. Vooroverleg met onze advocaat heeft aangegeven dat we een sterke zaak hebben, al is het nooit risicoloos.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 0 - € 500.000.

Parkeerterrein ‘t Eindje is geen gemeentelijk eigendom, maar het betaald parkeren op dit terrein wordt wel door de gemeente geëxploiteerd. De eigenaren van dit terrein hebben het contract over de exploitatie en het beheer van het terrein met ingang van 1 maart 2018 opgezegd, omdat ze van mening zijn dat er achterstallig onderhoud is. Op dit moment vinden daarover onderhandelingen plaats met de eigenaren. Voor een mogelijke extra onderhoudsimpuls is bij de tweede turap van 2017 een bedrag gereserveerd. De onderhandelingen over de onderhoudswerkzaamheden lopen. Maar de eigenaren van  het parkeerterrein hebben ook de mogelijkheid om de exploitatie van dit parkeerterrein in eigen beheer te verzorgen. Als dat gebeurt, levert dat een structureel nadeel op.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 2,3 miljoen.

Gemeenten zijn in principe niet belastingplichtig voor de btw, voor zover zij als overheid optreden. Naar aanleiding van een aangespannen zaak in Groningen is door de advocaat-generaal aan de Hoge Raad een advies uitgebracht, dat gemeenten verplicht zou stellen tot het afdragen van btw over haar parkeeropbrengsten. Volgens de advocaat-generaal leidt het aanmerken van de gemeente als niet-belastingplichtige, terwijl particuliere exploitanten wel btw verschuldigd zijn voor slagboomparkeren, tot een vorm van concurrentievervalsing. Op een totale parkeeropbrengst van ca. € 10 miljoen zou dat neerkomen op € 2,3 miljoen af te dragen BTW. De Hoge Raad heeft nog geen uitspraak gedaan in deze en is daarbij vrij om af te wijken van het advies van de advocaat-generaal.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 2,5 miljoen.

Bij bruggen en viaducten die ouder zijn dan 20 jaar bestaat het risico dat de constructie niet meer voldoet aan de huidige verkeersintensiteit. Met visuele inspecties kan niet in beeld worden gebracht of de constructie voldoende is. Door middel van risicoanalyses wordt nader onderzocht of maatregelen noodzakelijk zijn.
Hierbij wordt getoetst aan het bouwbesluit. Indien er niet wordt voldaan, wordt onderzocht op welke wijze er wel weer aan het bouwbesluit kan worden voldaan. Dit kan door het kunstwerk te vervangen, maar een aslastbeperking hoort in bepaalde gevallen ook tot de mogelijkheden. In 2019 worden 10 nieuwe risicoanalyses uitgevoerd en worden naar aanleiding van de resultaten van de risicoanalyse eventuele nadere onderzoeken uitgevoerd.

Nieuw, schadekans: waarschijnlijk.

De bouwkosten zijn gedurende de periode 2017/2018 sterk gestegen. In aanbestedingen en calculaties zijn prijsstijgingen geconstateerd, die uitstijgen en de door de VNG in 2018 vastgestelde bouwnormen. Oorzaak lijkt de overspannen bouwmarkt en er is geen zicht op verbetering. Daarbij worden door vertragingen in de bouwvoorbereiding hogere bouweisen dwingend opgelegd aan schoolbesturen (Bijna Energie Neutraal Gebouw (BENG) en nieuw bouwbesluit), die leiden tot een aanvullende financiële druk. Dit heeft tot gevolg dat schoolbesturen de in het Integraal Huisvestingsplan voor 2016-2019  overeengekomen projecten niet binnen de vastgestelde financiële kader kunnen realiseren. Volgens afspraak in het IHP kunnen schoolbesturen deze problematiek bij de gemeente aankaarten en dat hebben ze gedurende 2018 ook gedaan. Gedurende de laatste maanden van 2018 vinden gesprekken plaats om de problematiek te analyseren. Op basis daarvan wordt bezien hoe in goede samenwerking oplossingen kunnen worden gevonden. Dit kan leiden tot een extra financiële claim voor een extra investeringsvolume. De exacte hoogte daarvan is nog niet bekend. Het risico zal de komende jaren gaan optreden. De toenemende kapitaallasten boven begroting kunnen vanaf 2020 effect hebben. Tevens bestaat het risico dat de gemeente extra middelen moet inzetten voor lopende projecten in het IHP 2016-2019.

Nieuw, schadekans: mogelijk.

De hoge uitkomst van de aanbesteding m.b.t. omvorming Tongelreep worden momenteel uitgewerkt in mogelijke uitvoeringsscenario’s. Hierin zal een keuze gemaakt moeten worden wat effect heeft op de opleveringstermijn en/of structurele kapitaalslasten. De kans op een latere oplevering is hoog. Een vertraging zal een negatief resultaat opleveren. Voor een specifieke bepaling daarvan is het noodzakelijk om een keuze te maken in de diverse scenario’s.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 500.000.

De btw-sportvrijstelling wordt m.i.v. 1 januari 2019 aangepast. Betreft aanpassing door het ministerie van Financiën  op grond van een uitspraak van het Europese Hof van Justitie. Hierdoor wordt het gelegenheid geven tot sportbeoefening door gemeenten weer vrijgesteld van btw. Dit kost de gemeente geld omdat ze de betaalde btw op onder andere investeringen in sportaccommodaties (alsmede onderhoud en exploitatie) niet meer als vooraftrek kan terugkrijgen van de belastingdienst. In de startnota (van het huidige kabinet) is hiervoor compensatie opgenomen; in totaal € 241 miljoen. Dat wordt verdeeld in € 153 miljoen voor gemeenten en € 88 miljoen voor sportverenigingen. In de meicirculaire 2018 is opgenomen dat de rijksoverheid de gemeente gaat compenseren via een nieuwe specifieke uitkering Sport (SPUK Sport). Inmiddels is meer duidelijkheid met betrekking tot uitwerking van de SPUK Sport. Aangezien er landelijk een (maximaal) plafond geldt voor de compensatie via de specifieke uitkering, wordt het onderwerp als risico aangemerkt . De aanvraag voor de specifieke uitkering Sport voor 2019 dient voor 1 december 2018 te worden ingediend. Tot moment van (definitieve) vaststelling (naar verwachting eind 2020) bestaat er vanwege het plafond onzekerheid of volledige compensatie plaatsvindt.

Nieuw, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 5 miljoen (meegenomen in ramingen).

Met het maatregelenpakket dat is ingevoerd om de tekorten in het sociaal domein terug te dringen, was de insteek om de beoogde effecten van de visie WIJeindhoven met betrekking tot minder (duur) gebruik van zorg en ondersteuning te versnellen (de financiële dimensie van de beweging 2->1->0). Door onder andere de ontwikkelingen van de toenemende vraag naar ondersteuning op grond van jeugdwet en WMO hebben de maatregelen nog niet tot het beoogde effect geleid. Inmiddels zijn aanvullende maatregelen in gang gezet om meer in control te raken. Enerzijds gaan we meer op de toegang sturen middels de ontwikkeling van het servicebureau. Anderzijds geven we meer sturing aan de achterkant door ontwikkeling van de nieuwe beheersingsstrategie tweedelijn inclusief versterkt contractmanagement. De invoering van budgetplafonds moet meer sturing geven aan de uitgaven die we binnen het sociaal domein doen. Indien de toenemende stroom aan cliënten niet ingedamd wordt, bestaat er de mogelijkheid dat deze budgetplafonds niet houdbaar blijken. Dit risico wordt beperkt geacht omdat er volop gestuurd wordt op beperking van de instroom.

Nieuw, schadekans: waarschijnlijk, risicobedrag: € 0 - 4 miljoen.

Door veranderende landelijke wet- en regelgeving die in het regeerakkoord is aangekondigd, komen een aantal grote risico's op ons af. Deze zijn nog niet in het coalitieakkoord verwerkt. Het betreft de volgende risico's:
1. We hebben een aanvraag gedaan bij het Fonds Tekortgemeenten, het bedrag waarvoor wij eventueel in aanmerking komen zal pas via de decembercirculaire worden uitgekeerd.
2. De uitname in het kader van het openstellen van de WLZ (2021) voor mensen op GGZ-grondslag is een bedreiging voor onze begroting, waarvan wij nu nog niet kunnen inschatten wat het effect op de kosten zal zijn.
3. De doordecentralisatie van het beschermd wonen budget (2021) gaat ook geld kosten als we in de realisatie onder de rijksmiddelen zitten (hetgeen op begrotingsbasis nu het geval is). Hoe groot ons nadeel zal zijn, is ook op dit onderdeel nog niet bekend.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: 0 (afwikkeling via voorziening afvalstoffen).

Er zijn voorbereidingskosten gemaakt voor de businesscase. Deze bestaan uit onderzoeken, vergunningaanvragen etc. en betreffen gemaakte kosten zonder dekking. Als REnescience niet doorgaat dan kunnen deze kosten niet geactiveerd worden en is het totale risico voor Eindhoven ca. € 2 miljoen. Er is door Attero een rechtszaak aangespannen tegen het voorgenomen besluit tot gunning. De rechter heeft Attero in november 2017 deels in het gelijk gesteld. In het coalitie akkoord is bepaald dat Eindhoven geen risicovolle participatie zal aangaan.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 0 - € 500.000.

Er is door Attero opnieuw een rechtszaak aangespannen tegen de MRE regio, omdat in 2015 en 2016 te weinig afval zou zijn aangeleverd door de regiogemeenten. Alhoewel gemeente Eindhoven het leveringscontract met Attero eerder (miv februari 2016) heeft opgezegd, en daarmee geen hoeveelheidsverplichting meer heeft, bestaat er een risico dat de SRE/MRE hierop toch wordt aangesproken. Het standpunt van Eindhoven (als deelnemer van het MRE) is dat we voldoende afval hebben aangeleverd en daarmee ervan uitgaan geen claim van het MRE te verwachten.

Bestaand, schadekans: mogelijk.

In de monitoringsrapportage luchtkwaliteit (december 2016) is gebleken dat in Eindhoven (en zes andere steden in Nederland) resterende knelpunten luchtkwaliteit bestaan. Naar aanleiding van de door Milieudefensie aangespannen rechtszaak tegen de staat heeft de staatssecretaris toegezegd snel met een plan van aanpak te komen om die knelpunten op te heffen. Het rijk is resultaatverantwoordelijk voor luchtkwaliteit. Met het ministerie van IenW zijn in juni 2018 afspraken gemaakt over continuering van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) in Eindhoven. In plaats van de beoogde € 20 mln is een toezegging gedaan voor € 2 mln voor te treffen maatregelen. Het rijk gaat uit van zeer optimistische positieve effecten van generieke maatregelen voor motorvoertuigen, waardoor de knelpunten binnen enkele jaren vanzelf opgelost worden. Gemeente Eindhoven heeft daarbij grote zorgen, omdat de werkelijke verschoning tot nu toe steeds achterblijft bij de berekende verschoning. Zolang het NSL voor Eindhoven geldt zal dat niet leiden tot stagnatie van ruimtelijke plannen. Op het moment van de inwerkingtreding van de Omgevingswet (beoogd moment 1 januari 2021) vervalt het NSL. Voor het realiseren van ruimtelijke plannen waarvoor op dat moment nog geen onherroepelijk bestemmingsplan is vastgesteld dient te worden voldaan aan de normen voor luchtkwaliteit. In dat geval moet de gemeente de knelpunten alsnog zelf oplossen om medewerking (bestemmingsplan, bouwvergunning) te kunnen verlenen. Mochten de luchtkwaliteitsproblemen niet opgelost worden, dan stagneren ruimtelijke plannen. Het noemen van een risicobedrag zou louter op theorie berusten.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 190.000.

In de kadernota van ODZOB werd voorgesteld om bij de vaststelling van de streefwaarde voor de algemene reserve geen rekening te houden met het risico dat bestaat uit het feit dat bezuinigingen bij gemeenten en provincie kunnen leiden tot minder opbrengsten bij de ODZOB. Aangezien dit risico meer in de invloedsfeer van de deelnemers dan van de ODZOB ligt, is voorgesteld om dit risico ook daar te beleggen, en bij de vaststelling van de na te streven weerstandscapaciteit dit risico niet mee te nemen bij ODZOB. De deelnemers dienen als gevolg hiervan zelf in hun risicoparagraaf rekening te houden met dit risico van € 665.000 (netto). Dit bedrag is bruto € 1.663.000, met een kans van 40% en is opgenomen in de goedgekeurde begroting van ODZOB voor 2018. Dit betekent voor Eindhoven, rekening houdend met ons aandeel in de opbrengstenbegroting van ODZOB voor alle deelnemende gemeenten en provincie, een bruto risico van €190.000.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 19,3 miljoen.

Een toelichting hierover is terug te vinden in paragraaf 3g - Grondbeleid.

Bestaand, schadekans: mogelijk, risicobedrag: € 4,5 miljoen.

Ontwikkelaar DNC heeft gesteld dat zij met de gemeente een koopovereenkomst had gesloten voor de bouw van een SPIL gebouw. DNC zou een appartementengebouw bouwen met op de eerste twee verdiepingen SPIL. De gemeente heeft aangegeven dat uiteindelijk geen koopcontract tot stand is gekomen. Het complex is er ook nooit gekomen. De ontwikkelaar heeft vervolgens ontbinding van de door haar gestelde (door de gemeente ontkende) overeenkomst gevraagd en schadevergoeding voor de verwervingskosten van de bouwgrond en de (totale) ontwikkelingskosten, totaal € 4,5 miljoen. 2 September 2015 is uitspraak geweest waarbij de gemeente in het gelijk is gesteld. DNC heeft vervolgens hoger beroep aangetekend. De beroepszaak zal waarschijnlijk nog dienen in het kalenderjaar 2018. Een zittingsdatum is echter nog niet gepland.